22 Th5 Sức Mạnh Của Một Câu Khen: Khi Trẻ Được Lớn Lên Trong Tình Yêu Và Niềm Tin

Trẻ mầm non giống như những mầm cây non, mỗi ngày một lớn lên nếu được nuôi dưỡng đúng cách. Và một trong những “dưỡng chất” quan trọng nhất, chính là những lời khen nhẹ nhàng nhưng đầy ý nghĩa mà ba mẹ dành cho con. Lời khen không cần phải quá to tát hay khoa trương. Nhiều khi, chỉ cần nói:

“Hôm nay con tự cất dép ngay ngắn rồi, mẹ thấy con chăm chỉ ghê!”

“Ba thấy con biết nhường đồ chơi cho em, ba vui lắm đó.”

Là đủ để con hiểu: hành động tốt của mình được nhìn thấy, được trân trọng.

Những lời khen đơn giản, chân thành như vậy sẽ giúp trẻ ý thức được giá trị của hành vi, từ đó hình thành thói quen tích cực và lòng tự tin.

1. Không phải cứ khen là tốt

Một điều ba mẹ cần lưu ý là: không phải lời khen nào cũng phát huy được tác dụng. Nếu khen quá nhiều, quá chung chung, hoặc khen không đúng lúc, lời khen dễ trở nên nhàm chán – thậm chí khiến trẻ không còn tin vào sự công nhận đó.

Trong hành trình nuôi dạy con, có những điều tưởng chừng như nhỏ bé lại mang sức mạnh to lớn. Một ánh mắt động viên, một cái ôm đúng lúc, hay chỉ đơn giản là một lời khen chân thành – có thể trở thành phép màu thắp sáng cả một ngày của trẻ. Khen ngợi không chỉ là thể hiện sự công nhận, mà còn là cách gieo vào lòng con niềm tin vào chính mình.

Ví dụ, nếu lúc nào cũng khen:

“Con giỏi quá, con thông minh quá!”

Thì trẻ sẽ bắt đầu nghĩ rằng mình chỉ được yêu khi làm tốt. Điều đó có thể khiến con sợ sai, sợ thất bại, và ngại thử những điều mới.

Thay vào đó, hãy chú ý đến nỗ lực của con:

“Mẹ thấy con ngồi tô màu rất cẩn thận, dù có lúc lem một chút nhưng con không bỏ cuộc, mẹ khen con cố gắng lắm.”

“Ba thấy con đang học cách tự gấp chăn, dù chưa gọn lắm nhưng con đang làm rất tốt rồi!”

Cách khen như vậy không chỉ động viên con mà còn dạy con biết quý trọng sự cố gắng hơn là kết quả cuối cùng.

2. Trẻ học được gì từ một lời khen đúng?

Lời khen đúng không chỉ giúp trẻ vui, mà còn là động lực để con phấn đấu mỗi ngày. Khi con được khen vì sự tử tế, con sẽ muốn tiếp tục tử tế. Khi được khen vì biết chia sẻ, con sẽ càng rộng lòng hơn.

Trong thế giới trẻ thơ, mọi điều đều mới lạ. Mỗi hành động con làm – dù là gấp quần áo vụng về, hay tô màu hơi lem ra ngoài dòng – đều là một sự cố gắng. Và khi người lớn nhận ra nỗ lực ấy, tấm lòng trẻ nhỏ như được chắp thêm đôi cánh.

Khen ngợi trẻ không phải để khẳng định: “Con giỏi rồi, không cần cố thêm nữa”. Mà là để nói với con: “Ba mẹ thấy con đang nỗ lực, và điều đó thật tuyệt vời.”

Một lời khen đúng cách sẽ giúp trẻ nhận ra giá trị của quá trình, không chỉ là kết quả và cảm thấy được công nhận, từ đó nuôi dưỡng lòng tự tin.

Ví dụ, sau khi con giúp bạn nhặt đồ chơi bị rơi, bạn có thể nói:

“Con biết giúp bạn như vậy là rất đáng khen. Mẹ tự hào vì con biết quan tâm người khác.”

Hay khi con dũng cảm bước lên sân khấu trong buổi tổng kết, dù run một chút, bạn vẫn có thể ôm con và thì thầm:

“Mẹ thấy con rất mạnh mẽ khi dám bước lên đó. Con làm mẹ cảm động lắm!”

Những lời nói ấy sẽ gieo vào lòng con sự tự tin, lòng tốt và lòng kiên trì – ba yếu tố cốt lõi giúp con phát triển toàn diện.

3. Thay đổi cách nhìn – thay đổi cả hành trình nuôi dạy

Bạn không cần chờ đợi một thành tích lớn lao để khen con. Chỉ cần tinh ý nhìn thấy nỗ lực nhỏ mỗi ngày, và dành cho con một câu nói chân thành, bạn đã đang gieo vào lòng con những hạt giống tốt lành. Hành trình làm cha mẹ không dễ, nhưng đôi khi, một câu khen đúng lúc có thể làm cho hành trình ấy trở nên ngọt ngào hơn.

Vì mỗi đứa trẻ đều xứng đáng được lớn lên trong yêu thương, và lời khen đúng cách chính là một trong những món quà đẹp nhất mà ba mẹ có thể trao cho con. Khen con đúng không phải là điều dễ, bởi nó đòi hỏi sự quan sát tinh tế và một trái tim thấu cảm. Nhưng khi đã quen rồi, ba mẹ sẽ nhận ra rằng: mỗi ngày đều có rất nhiều cơ hội để khích lệ con.

Không cần phải đợi khi con làm được việc “lớn”, bạn có thể bắt đầu từ những điều nhỏ bé thường ngày:

“Hôm nay con biết chào cô giáo rất lễ phép, ba mẹ thấy con ngoan hơn hôm trước nhiều rồi.”

“Mẹ thấy con ngồi ăn gọn gàng hơn hôm qua đó, mẹ vui lắm!”

“Ba cảm ơn con đã tự thu dọn đồ chơi, con đang dần trở nên rất biết tự lập.”

Những câu nói tưởng như đơn giản ấy, chính là cây cầu kết nối yêu thương giữa ba mẹ và con.

4. Ở ROB Kids, chúng tôi nuôi dưỡng trẻ bằng lời nói tích cực

Tại Hệ thống Mầm Song ngữ ROB Kids, chúng tôi không chỉ dạy trẻ kiến thức, mà còn dạy trẻ cách trở thành người tử tế, tự tin và giàu lòng yêu thương.

Mỗi ngày ở lớp, giáo viên sẽ trao cho bé các lời khen như:

“Cô rất thích cách con dám thử. Con dũng cảm lắm, và con sẽ ngày càng làm tốt hơn.”

Khi một bé tự biết lau miệng sau giờ ăn, cô nhẹ nhàng nói:

“Cô thấy con biết tự chăm sóc bản thân rồi, con lớn hơn mỗi ngày đó.”

Ở ROB Kids, lời khen không phải là phần thưởng, mà là sợi dây giúp trẻ cảm nhận được giá trị của mình, và từ đó phát triển một cách tự nhiên, hạnh phúc.

5. Kết nối bằng lời – yêu thương bằng trái tim

Đừng bao giờ đánh giá thấp sức mạnh của một lời nói ấm áp. Đối với người lớn, đó có thể là một câu thoảng qua. Nhưng với trẻ nhỏ, đó là một kỷ niệm mang theo suốt tuổi thơ.

Và nếu mỗi ngày, con bạn đều được nghe một câu tương tự như:

“Ba mẹ thấy hôm nay con trưởng thành hơn hôm qua rồi.”

“Cảm ơn con vì hôm nay đã cố gắng rất nhiều.”

Thì chắc chắn, con sẽ lớn lên với một trái tim mạnh mẽ, tự tin và đầy ắp yêu thương.